ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟ ΛΗΝΑΙΟ
Αγαπητέ Στέφανε,
Διάβασα προσεχτικά τα δημοσιεύματα που μας έστειλες, σχετικά με την επίσκεψη Ερντογάν στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη. Στέλνω (σε σένα και σε άλλους φίλους) τη γνώμη μου.
Σαν σκηνικό από το μακρινό μέλλον
Ο Καζαντζάκης λέει πως κάθε τί ωραίο, μεγάλο, σπουδαίο και μοναδικό, γεννάει άθελα του τις δυνάμεις της καταστροφής του. Να' ναι άραγε αυτή η μοίρα του Ωραίου ή μήπως αυτή είναι η προαιώνια πάλη ανάμεσα στην Αρμονία και το Χάος, για να θυμηθούμε τη θεωρία του Μίκη περί «Συμπαντικής Αρμονίας»;
Βρήκαν ευκαιρία οι αξιοθρήνητοι κονδηλοφόροι να επιτεθούν στον Θεοδωράκη επειδή τον επισκέφθηκε ο Ερντογάν. Για άλλη μια φορά απέδειξαν ότι είναι άξια πνευματικά τέκνα των σκοτεινών χρόνων της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας. Πενήντα χρόνια τώρα αναπαράγουν, χωρίς καμιά πρωτοτυπία, τα ίδια λόγια, την ίδια κακία, το ίδιο μίσος. Φοβούνται τη δύναμη και την ακτινοβολία του Μίκη Θεοδωράκη. Μισούν τη γενιά του την εαμική. Μισούν και φοβούνται όλους εμάς που παραμένουμε πιστοί σε ιδανικά και οράματα.
Σκηνικό από το μακρινό μέλλον: Ο ιστορικός του μέλλοντος θα γράψει πως τον 20ο αιώνα έζησε στην Ελλάδα ένας σπουδαίος άνθρωπος. Τον έλεγαν Μίκη Θεοδωράκη, ήταν πανύψηλος με αετίσιο βλέμμα και ήταν ο καλύτερος συνθέτης της Ελλάδας. Ήταν ένας από τους σπουδαιότερους μουσουργούς της Ευρώπης του 20ου αιώνα. Ένας μεγάλος αγωνιστής, ένας συνεπής πολιτικός άνδρας που αγαπούσε την πατρίδα του με πάθος. Ό,τι έκανε το έκανε με γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας του της Ελλάδας. Είχε πάρει δεκάδες βραβεία και είχε συναντήσει σχεδόν όλους τους αρχηγούς κρατών της εποχής του. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη τον αγάπησαν με πάθος, τον πίστεψαν, τον λάτρεψαν. Η ανθρωπότητα γνώρισε τους σύγχρονους Έλληνες ποιητές μέσα από τη μουσική του. Ο ελληνικός λόγος ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου και μαζί του η σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας. Αυτός ο ταλαντούχος άνθρωπος αγαπούσε τους ανθρώπους και τη ζωή με την αγνότητα του παιδιού και το πάθος του εφήβου. Η πόρτα του ήταν ανοιχτή για όλους τους αδικημένους της γης. Τιμούσε τις αρετές του Ανθρώπου. Το ήθος, την ανδρεία, τη γενναιοδωρία, τη φιλία, την αγάπη για τη δικαιοσύνη και την ελευθερία. Στη συνέχεια, ο ιστορικός θα γράψει για τις φυλακές και τις εξορίες, για τους Λαμπράκηδες, την αντίσταση κατά της δικτατορίας και τις χιλιάδες συναυλίες σε όλο τον κόσμο. Θα αναλύσει την προσωπικότητά του, θα παραθέσει την εργογραφία του και πολλά άλλα. Ο ιστορικός δεν θα παραλείψει να αναφέρει τους πολιτικούς αντιπάλους του Θεοδωράκη. Δικτάτορες, βασιλιάδες, υπουργούς, πρωθυπουργούς...Ωστόσο, ο ιστορικός του μακρινού μέλλοντος θα παραλείψει όλους αυτούς που βρίζουν τον Θεοδωράκη. Γιατί αυτοί δεν θα αναφέρονται σε καμία ιστορική πηγή. Απορρίμματα του ιστορικού γίγνεσθαι.
Ας φανταστούμε τώρα τον αναγνώστη του μακρινού μέλλοντος. Μόλις τελειώσει την ανάγνωση θα ακούσει τα τραγούδια του Θεοδωράκη, θα διαβάσει τα βιβλία του και θα προσπαθήσει να αναστήσει μέσα στο μυαλό του αυτόν το μοναδικό άνθρωπο. Τότε, μέσα από τα τραγούδια και το λόγο του Μίκη θ' αναστηθεί όλη η ελληνική ποίηση και η ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Η τρομερή γενιά του '30 και του '40, η ονειροπόλα γενιά του '60 και όλοι εμείς που σήμερα αντέχουμε και δεν ξεπουληθήκαμε για μια θέση στον ήλιο. Όχι που δεν αγαπάμε τον ήλιο αλλά ό,τι πιστέψαμε και αγαπήσαμε δε θα τ' απαρνιόμασταν ούτε για του ήλιου τη ζεστασιά. Προτιμήσαμε να μείνουμε στην ψυχρή σκιά. Ολομόναχοι αλλά όρθιοι. Θα μάθει λοιπόν ο άνθρωπος του μακρινού μέλλοντος ότι στην Ελλάδα, στις αρχές του 21ου αιώνα σε μια περίοδο τυφλή, κουφή και άγονη, έζησαν κάποιοι άγνωστοι που δε λύγισαν. Κράτησαν ζωντανή την ιστορία των παππούδων και των πατεράδων τους κι άσβεστη τη φλόγα της Ελλάδας μέσα στην καρδιά τους που τραγουδούσε:
Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
Στο αγιάζι των λυμώνων στη μόνη ακτή τού κόσμου
Πού να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ!
Τα κορίτσια μου πένθος για τους αιώνες έχουν
Τ' αγόρια μου τουφέκια κρατούν και δεν κατέχουν
Πού να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ!
Αναστασία Βούλγαρη
Αθήνα, 30-05-2010